नारदकृत - *'संकटनाशन'* स्तोत्रात उल्लेखिलेली बारा नावे व त्यांची सद्यस्थाने..
आपण असंख्य वेळेला हे *"गणपती स्तोत्र"* *"संकटनाशन स्तोत्र"* म्हणतो परंतु यामध्ये उल्लेख केलेल्या गणेशाची प्रत्यक्ष स्थाने आपल्यापैकी
बहुतेकांना माहीत नाहीत....
*प्रथमं वक्रतुण्ड च*
*एकदन्तं द्वितीयकम् ।*
*तृतीयं कृष्णपिङ्गाक्षं*
*गजवक्त्रं चतुर्थकम्*
*लम्बोदरं पंचमं च*
*षष्ठ विकटमेव च ।*
*सप्तमं विघ्नराजेन्द्रं*
*धूम्रवर्णं तथाष्टमम्*
*नवमं भालचन्द्रं च*
*दशमं तु विनायकम् ।*
*एकादशम् गणपति*
*द्वादशं तु गजाननम्*
१. *वक्रतुण्ड* :- मद्रास राज्यातील कननूरजवळ
२. *एकदन्त* :- पश्चिम बंगालमध्ये कलकत्त्याजवळ.
३. *कृष्णपिंगाक्ष* :- मद्रास राज्यातील कन्याकुमारीजवळ.
४. *गजवक्त्र* :- ओरिसा राज्यात भुवनेश्वर येथे.
५. *लंबोदर* :- ह्याची दोन स्थाने उल्लेखिली जातात. (१) रत्नागिरी
जिल्ह्यातील गणपती पुळे क्षेत्रात, (२) मध्यप्रदेशातील ओंकारेश्वर या प्रसिद्ध
ज्योतिर्लिंगाजवळ असलेला पंचमुखी गणपती.
६. *विकट* :- हिमालयाच्या पायथ्याशी हृषीकेश येथे.
७. *विघ्नराजेन्द्र* :- कुरु क्षेत्रात कौरव-पांढवांच्या युद्धभूमीजवळ.
८. *धूम्रवर्णं* :- १) दक्षिणेकडील केरळ राज्यात कालिकतजवळ. २) तिबेटमध्ये ल्हासापासून १५ मैलांवर.
९. *भालचंद्र* :- रामेश्वरजवळ धनुष्कोडी येथे मद्रास राज्य.
११. *गणपती* :- क्षेत्र गोकर्ण महाबळेश्वर येथील द्विभुज महागणपती.
१२. *गजानन* :- हिमालयातील शेवटचे तीर्थस्थान पांडुकेसर येथील मुंडकटा गणेश. गौरी कुंडाजवळील ही गणेशमूर्ती शिरविरहित आहे.
समर्थ रामदास स्वामींनी ही बाराही गणेशस्थाने शोधून काढून सर्व गणपतींचे दर्शन घेतले होते, असे म्हणतात
*।। जय श्री गणेश ।।*
0 Comments